สมุนไพรไทยมีมากหลากหลายชนิด ทั้งใช้เป็นพืชผักในการประกอบอาหาร และนำมาใช้เป็นยารักษาโรค เมื่อพูดถึงสมุนไพรไทยที่มีชื่อว่า มะรุม เชื่อว่าหลายคนคงไม่รู้จัก หรืออาจจะเคยได้ยินเพียงแค่ชื่ออาจไม่เคยเห็นลักษณะจริงของมะรุม มะรุมสมุนไพรที่นำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆได้อย่างอร่อยแถมมีประโยชน์มากมาย เรามาทำความรู้จักมะรุม ดังนี้
มะรุมมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันไปตามแต่ละภาค ภาคเหนือเรียกว่า มะค้อนก้อม ภาคใต้เรียกว่า รุม
มะรุมมีลักษณะอย่างไร
ถิ่นกำเนิดของมะรุมอยู่ทั่วไปในทวีปเอเชีย มะรุมเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นตั้งตรงสีน้ำตาล มีใบรูปไข่เรียงสลับกันคล้ายๆกับใบของต้นจามจุรี ดอกเป็นช่อสีขาวออกดอกในฤดูหนาว ผลของมะรุมเป็นฝักยาวสีเขียว ยาว 20-50 เซนติเมตร มีรสชาติหวาน มะรุมสามารถรับประทานได้ทุกส่วนทั้ง ฝัก ใบ ดอก เมล็ด และราก
วิตามินและแร่ธาตุที่สำคัญที่มีอยู่ในมะรุม
มะรุมมีแร่ธาตุและวิตามินที่สำคัญต่อร่างกายอย่างมากมาย คือ วิตามินซี ธาตุเหล็กที่มีอยู่ในมะรุมมีปริมาณที่สูงมาก มีแคลเซียมและโพแทสเซียมอีกด้วย จึงถือว่าเป็นพืชสมุนไพรที่มีประโยชน์มากเลยทีเดียว
วิธีรับประทานมะรุมให้มีสรรพคุณทางยา
- นำดอกมะรุมมาต้ม แล้วกรองเอาน้ำมาดื่ม ช่วยขับปัสสาวะได้เป็นอย่างดี
- ฝักมะรุม นำมารับประทานสามารถบรรเทาอาการไข้ตัวร้อนได้
- ใบมะรุม นำมาประกอบอาหารหรือนำมาต้มแล้วรับประทานช่วยรักษาอาการเลือดออกตามไรฟันได้
- นำรากมะรุมมาต้ม แล้วใช้ผ้าขาวกรองเอาน้ำมาดื่ม ช่วยในการบำรุงไฟธาตุได้
- นำเปลือกมะรุมมาต้มนำน้ำที่กรองแล้วรับประทาน สามารถขับลมในลำไส้
- การสกัดน้ำและเมทานอลของใบ ผลและฝักของมะรุม มีฤทธิ์ในการลดความดันโลหิตได้
- การสกัดเมทานอลในดอกของมะรุม ยับยั้งการเกิดแผลในกระเพาะอาหารได้
- การสกัดน้ำในเมล็ดมะรุม สามารถนำมาใช้ในการต่อต้านอนุมูลอิสระได้
- ผงใบแห้งและเถ้าจากเปลือกต้นมะรุมนำมาผสมน้ำรับประทาน สามารถช่วยลดน้ำตาลในเลือดได้
- นำใบแห้งมาทำเป็นชา ดื่ม สามารถยับยั้งอาการบวมต่างๆได้
ประโยชน์ในการรักษาโรคและบรรเทาอาการต่างๆของมะรุม
- รักษาอาการหวัด เพราะมะรุมมีวิตามินซีในปริมาณที่มาก จึงเป็นตัวเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ต่อต้านอาการหวัดได้
- รักษาโรคเบาหวาน มะรุมมีสารที่เป็นตัวช่วยในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด จึงส่งผลดีต่อผู้ป่วยที่เป็นโรคหวาน
- บำรุงสายตา มะรุมมีวิตามินเอที่สูง จึงเป็นตัวช่วยในการบำรุงสายตาในผู้สูงอายุ และผู้ที่ใช้คอมพิวเตอร์เป็นระยะเวลานาน
- ต่อต้านมะเร็ง ในมะรุมมีสารที่สามารถต่อต้านและยับยั้งการเกิดมะเร็งได้เป็นอย่างดี
- สามารถเสริมสร้างภูมิต้านทานของผู้ป่วยโรคเอดส์ไม่ให้ภูมิต้านทานลดลงได้
เมนูอาหารจากมะรุมที่น่ารับประทาน
- แกงอ่อมยอดมะรุม
- ต้มจืดมะรุม
- ไข่เจียวมะรุม
- แกงส้มมะรุม
- มะรุมลวกจิ้มกับน้ำพริก
นอกจากเมนูยอดนิยมเหล่านี้ เราสามารถดัดแปลงหรือประยุกต์มะรุมให้มีเมนูการรับประทานตามความชอบได้เลย เชื่อว่าคงจะทำให้ได้อรรถรสในการรับประทานมะรุมได้อร่อยอย่างแน่นอน
สิ่งที่ควรระวังในการรับประทานมะรุม
มะรุมนอกจากประโยชน์ที่มากมายแล้วก็ต้องคำนึงถึงโทษหรืออันตรายด้วยดังนี้
- ผู้ป่วยที่เป็นโรคตับ ควรหลีกเลี่ยงการทานมะรุม เพราะมะรุมจะส่งผลให้มีค่าเอนไซม์ของตับสูงขึ้น
- ผู้หญิงมีครรภ์ หากรับประทานมะรุมมากเกินไป จะมีสารบางอย่างสะสมในร่างกายจะทำให้เกิดพิษทำให้เกิดอาการแท้งได้
- ผู้ป่วยเป็นโรคเลือดไม่ควรรับประทานมะรุม เพราะจะทำให้เม็ดเลือดแตกได้ง่าย
- ไม่ควรรับประทานมะรุมติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะจะส่งผลให้ค่าเอนไซม์ ในตับสูงขึ้น ทำให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับตับอาจส่งผลให้เป็นโรคตับได้
- ผู้ป่วยโรคเกาต์ไม่ควรรับประทาน เพราะจะทำให้ได้รับโปรตีนที่สูงเกินไปทำให้เกิดอันตรายกับโรคเกาต์ที่เป็นอยู่
พืชสมุนไพรไทยที่มีชื่อว่า มะรุม นอกจากสามารถนำมาประกอบอาหารได้อย่างหลากหลายเมนูแล้วยังมีรสชาติที่อร่อย แถมยังให้ประโยชน์มากมายต่อร่างกาย จึงเป็นพืชผักที่ควรรับประทานอย่างยิ่ง และควรเลือกรับประทานอย่างเหมาะสมไม่มากเกินไปจนให้เกิดโทษ มะรุมจึงเป็นพืชผักที่มีคุณค่าต่อร่างกายที่ไม่ควรมองข้าม
